O TDAH é insustentable como categoría diagnóstica. É unha cuestión de autocontrol que se pode aprender.

• O psicólogo Marino Pérez plantexa o adestramento en  principios de conduta como ferramenta frente á medicación
• Que a medicación poida aliviar os síntomas, non certifica que sexa unha enfermidade.

Pontevedra, 19 de abril de 2017.-  Mercedes Moreno presentaba o relatorio da tarde como “un tema que nos preocupa moito na Aula Castelao debido ao forte vencello que temos co ensino”. Controvertido e de actualidade, o TDAH foi abordado polo psicólogo Marino Pérez no relatorio ’As catro causas do TDAH: Aristóteles na aula’.

Recorreu a Aristóteles porque a cuestión non se resolve pode resolver en termos empíricos nin científicos. É precisa facelo dende unha postura metacientífica, ontolóxica e epistemológica. Os 4 pilares que plantexa serían a causas – como principio ou orixe, o por que – material, formal, eficiente e final.

No pilar material, Marino conclúe procede de certas condutas relacionadas coa atención ou a impulsividad que poden supoñer algún tipo de problema nalgún contexto. Esas condutas das que se fai o TDAH son moi características da sociedade multitarefa na que vivimos. Se os nenos fan o que ven, a ninguén a ninguén lle tería que sorprender a frecuencia do problema.

Presentase en forma de modelo biomédico: pensar en termos de diagnóstico reducindo un problema a uns poucos síntomas e establecendo a dicotomía TDAH/ non TDAH.

Non hai un único artífice – causa eficiente – pero quen finalmente establece un diagnóstico é un clínico o mellor dito, remata un diagnóstico iniciado en moitos casos pola escola, familia, etc.. O clínico cre describir unha realidade obxectiva, pero tamén , ao seu xeito, creou esa realidade.

A función – causa final- que cumpre para moitos axentes e institucións é a de harmonizar unha variedade de intereses que sirven a pais, na escola, na familia, aos políticos e como non ás fins lucrativas das farmacéuticas.

En base a isto, é preciso un replantexamento para lograr a volta a normalidade, xa que a tendencia é que se extenda ao ámbito adulto.

 

O TDAH refírese ao desarollo do autocontrol dos nenos. Apréndese, non se aprende ou aínda non o aprenderon, xa que é preciso pasar por etapas: A conduta dos nenos apréndese a través de modelos (o que fan outros), continxencias. (as consecuencias que ten ou non facer ou deixar de facer algo) regras ( o que está establecido que se debe facer ou non) e a autorregulación (pola linguaxe nun contexto ou farlar en silencio = Pensar)

Actualmente perdemos a capacidade de espera pero os nenos non a perderon, é que directamente, non a alcanzaron. Non forma parte da súa natureza, pero ante test como o da golosina (realizado a nenos/as de 4 anos), descubrimos que aqueles capaces de agardar para comela, 40 anos despois de realizada a proba, estaban a desempeñar postos de maior responsabilidade e recoñecemento que os outros.

O que debemos facer, antes de recorrer ao diagnóstico, é céntrarnos en desenvolver habilidades que igual non están tan adestradas.  Existen ferramentas que adestran aos país no uso de  xogos comúns para o fomento do autocontrol ou no manexo de principios conductuales. Mediante este sistema, que se pode empregar tamén nas aulas, os chamados problemas TDAH resólvese.

Hai estudios que amosan que o adestramento é mellor e mais eficiente que a medicación e combinar os dous (adestramento e medicación) a peor.

Pecha a xornada de hoxe Ángeles Maestro,  médica e Técnica Superior de Saúde Pública co seu relatorio ‘Capitalismo e saúde’ do que podedes atopar toda a información nas páxinas 22 e 23 do dossier.