Tag Archive for: xustiza

Crise, adelgazamento e deformación dos conceptos ético-políticos

A maioría dos conceptos ético-políticos que manexamos na actualidade (liberdade, xustiza, igualdade, democracia, revolución, utopía, etc.) remóntanse á antigüidade, malia que convendremos en que o seu significado data das orixes da modernidade, como moi ben sinalara o filósofo alemán Reinhart Koselleck na súa historia conceptual. Sen embargo, parecera que nas últimas década asistimos a un adelgazamento e incluso deformación da propia semántica destes conceptos, como si se referiran a unha situación socio-política moi diferente.

Na presente conferencia analizarase se nos momentos de cambios culturais, políticos, económicos e sociais, e especialmente nos de crise xeneralizada como o que vivimos, os antigos conceptos vólvense caducos, e ata que punto é esta a ocasión máis propicia para investigalos. Así mesmo se mostrará como a crítica filosófica e ideolóxica resulta indispensable na tarefa, porque é precisamente nas crises cando os antigos paradigmas hexemónicos son substituídos por outros e resulta inaprazable buscar novos argumentos.

Filosofía e Política. XXXIII Semana Galega de Filosofía

Martes 29. Mañán 10:30 a 13:30. Bloque: REFLEXIÓN FILOSÓFICA SOBOR DA POLÍTICA 

CONCHA ROLDÁN é Profesora de investigación no Instituto de Filosofía (IFS) do CSIC, do que é Directora desde 2007. Ademais, é presidenta da Asociación de Ética e Filosofía Política (AEEFP) e da Sociedade española Leibniz para estudos do Barroco e da Ilustración (SeL), vicepresidenta da Asociación GENET (Red transversal de Estudos de Xénero) e presidenta da Comisión de Investigación da xunta directiva da Rede española de Filosofía (REF). Coordinadora no CSIC da liña de investigación “Conceptos e valores” e membro do Grupo Theoria cum praxi, é codirectora das coleccións Theoria cum Praxi (CSIC-Plaza y Valdés), Clásicos del Pensamiento (CSIC-Trotta) e Eidética (Herder); membro do Comité Científico da Colección Feminismos de Cátedra e de diversas revistas de filosofía (Isegoria, Daimon, Éndoxa, Revista de Filosofía, Clepsidra, Cuadernos Koré, Dilemata, Dianoia, etc.). Becaria da Fundación Alexander von Humboldt, foi profesora invitada na TU de Berlin, así como en universidades de Mainz, Munich, México e Argentina. Actualmente dirixe o Proyecto Europeo Marie Curie  “Philosophy of History and Globalisation of Knowledge. Cultural Bridges Between Europe and Latin America” e o proxecto I+D “Prismas filosófico-morales das crises. Cara unha nova pedagoxía social”. Ten numerosas publicacións sobre filosofía moderna, Ilustración, ética, estudios de xénero e filosofía da historia, entre as que cabe destacar os seus libros Entre Casandra y Clío. Una historia de la filosofía de la historia (1997, 2ª ed. 2005) e Leibniz. En el mejor de los mundos posibles (2015).

Política e Vulnerabilidade

Desde Platón, como subliñan diversos autores e autoras (Alasdair MacIntyre, Martha Nussbaum, Adriana Cavarero) a historia da filosofía ignora a vulnerabilidade humana. Nos últimos anos, non obstante, constatase que a vulnerabilidade vai adquirindo unha presenza cada vez máis importante no pensamento filosófico, ético e político. Ben é certo que desde os anos setenta a vulnerabilidade aparece no vocabulario da man do medioambientalismo e do ecoloxismo en referencia ao dano que se causa ou se pode causar a seres vivos, organismos, ecosistemas, xa pola acción humana, xa por catástrofes naturais. Igualmente, despois do 11 de setembro do 2001, faise un uso moi extensivo do termo, referindo aos temores, aos medos, ás inseguridades, á indefensión ou ao estar expostos, acrecentados pola dimensión global e os cambios na sociedade contemporánea. Malia o uso xeneralizado, a vulnerabilidade esixe unha maior precisión conceptual e tamén a súa comprensión como experiencia, esixe indagar nas súas articulacións ontolóxicas, éticas e políticas. Cuestións tais como se a vulnerabilidade é unha categoria negativa, se é unha condición universal ou non, se é unha noción relacional ou si pode sustraerse do campo da violencia, non só nos levarán a reflexionar sobre a vulnerabilidade compartida, sobre a súa distribución diferencial (sobre as vulnerabilidades, os grupos vulnerables, a precariedade, a fraxilidade), senón tamén sobre o humano, inhumano, posthumano, transhumano. Á derradeira, pensar as políticas da vulnerabilidade e a xustiza.

Filosofía e Política. XXXIII Semana Galega de Filosofía. Luns 28. Mañán 10:30 a 13:30. Bloque: REFLEXIÓN FILOSÓFICA SOBOR DA POLÍTICA

María Xosé Agra Romero. Licenciada en Filosofía e Ciencias da Educación. Sección Filosofía (1978) pola Universidade de Santiago de Compostela. Grado de Licenciatura en Filosofía e Ciencias da Educación Sección Filosofía (1980) pola Universidade de Santiago de Compostela. Doutora en Filosofía e Ciencias da Educación Sección Filosofía (1984) pola Universidade de Santiago de Compostela. Catedrática de Filosofía Política. Área de Filosofía Moral (Universidade de Santiago de Compostela). Membro do Centro Interdisciplinario de Investigacións Feministas e Estudos de Xénero (CIFEX) da Universidade de Santiago de Compostela. Membro da Cátedra UNESCO de Cultura de Paz e Dereitos Humanos (USC). Coordinadora da Comisión de Igualdade e membro do Plenario do Consello da Cultura Galega.