Tag Archive for: ontoloxía

Xenealoxía da identidade sexual

A partir e por medio dos nosos desexos, podemos establecer novas modalidades de relacións, novas modalidades amorosas e novas formas de creación. O sexo non é unha fatalidade, non; é una posibilidade de vida creativa. Michel Foucault

Filosofía e Sexualidade. XXXII Semana Galega de Filosofía

Elvira Burgos Díaz. Doutora en Filosofía pola Universitat de València e profesora de Filosofía na Universidade de Zaragoza. Imparte clases de pensamento e teoría feminista e de filosofía do corpo. As súas principais liñas de investigación refírense á filosofía contemporánea, e en particular ao pensamento feminista. Os seus estudos estudios feministas céntranse en especial en autoras como Judith Butler e Monique Wittig. Participou no proxecto de investigación dirixido por Beatriz Suárez Briones, profesora da Universidade de Vigo, titulado Feminismos lesbianos y queer. Representación, visibilidad y políticas.

Xoves 9. Mañán 10 10:30 a 13:30. Bloque: REFLEXIÓN FILOSÓFICA SOBOR DA SEXUALIDADE

Cuestionar o valor da orixe, criticar os principios asentados e os fundamentos inconmovibles; rastrexar a historia discontinua, azarosa, continxente; abrir posibilidades, para o presente, para o futuro. A xenealoxía de Nietzsche arríscanos por este camiño que dinamita as certezas ontolóxicas e epistemolóxicas, que derriba, por consiguinte, os fríos códigos morais universais e transcendentes. Os dualismos asentados pola tradición filosófica occidental, visibles cando menos desde a súa formulación pitagórica, abanean e a súa caída evidencia aquelo que ocultaban: a violencia que lles caracteriza, a vontade da morte. En Foucault, a xenealoxía lévanos a unha peculiar ontoloxía do presente na que o pasado non determina inexorablemente o que agora somos senón que potencia a aparición dun agora, e dun despois, aberto ao cambio e á transformación. A Historia da sexualidade de Foucault  interpélanos: como seguir pensando que a nosa máis secreta e auténtica verdade está no noso sexo e na nosa sexualidade? É Rubin, sen embargo, a que desde unha ollada directamente feminista discute, en Reflexionando sobre o sexo, o esencialismo sexual, esa tesis que afirma que a sexualidade é “unha forza natural” anterior á nosa vida social. Xunto a isto, Rubin disputa a xerarquización e a estratificación sexual que dictamina sobre prácticas sexuais boas e malas e sobre os diferentes graos de bondade ou maldade. Butler reforza os argumentos desnaturalizadores das nocións de xénero, sexo e sexualidade, tras a pegada de pensadoras feministas como Beauvoir, Rubin, Wittig; deconstrúe a suposta coherencia e estabilidade das categorías que impón a “matriz heterosexual”; indaga, coa súa performatividade, nos mecanismos que configuran as nosas identidades e desde ahí nas estratexias efectivas para un desfacer que nos permita un facernos en liberdade.

Sexualidade, produción e mercadorías

A quen primeiro lle rouban o seu devir para imporlle unha historia ou unha prehistoria é á moza. O turno do mozo ven despois, pois ó porlle á moza como exemplo, ó amosarlle á moza como obxecto de desexo, fabrícanlle á vez un organismo oposto, unha historia dominante. A moza é a primeira víctima, pero tamén debe servir de exemplo e de trampa. Gilles Deleuze

Filosofía e Sexualidade. XXXII Semana Galega de Filosofía

Belén Castellanos Rodríguez. Naceu en Avilés en 1978. É Licenciada e Doutora en Filosofía pola UNED, coa tese “La crítica de Deleuze al psicoanálisis: el proyecto de un deseo políticamente constituyente”. Desde 2014 Profesora titora de Ética, Metafísica e Teoría da Arte na UNED e Membro do grupo de investigación “Ecología crítica para un mundo globalizado”. Desde 2012 é Membro do grupo de investigación ONHERLEN (Ontoloxía, hermenéutica e linguaxe) I+d+i (UNED). E desde o 2010 Persoal Docente Investigador no EMUI (Instituto universitario da Universidade Complutense de Madrid, Departamentos Historia e Civilización, e Estudos de xénero).

Mércores 8. Mañán 10:30 a 13:30. Bloque: REFLEXIÓN FILOSÓFICA SOBOR DA SEXUALIDADE

Tratarase de expor dúas liñas de discurso para abordar os dous posibles e entrelazados xeitos de comprender a idea filósofica de sexualidade humana: como unha das dimensións relacionais, isto é, como un modo de encontrarse; e como un dispositivo de identidade, en cuxo caso estariamos a falar máis ben de sexuación.

O primeiro dos fíos consistirá nun esbozo do que sexa a relación sexual, aquilo que implica, que é o que se está compoñendo alí e que relación garda coa produción e a reprodución. A proposta consiste en procurar na sexualidade unha figura paradigmática que difumina as barreiras clásicas entre produción e reprodución. Para elo percorreranse tamén diferentes esquemas nos que a relación sexual se pode atrapar, partindo dos matices conceptuais que adquira o termo “producción”: sexo como actividade, sexo como traballo, sexo como ocio. Con elo tentaremos exercer a sospeita sobre o modelo de produción-consumo, xa que a sexualidade serve tamén como figura para comprender que producir e consumir son só perspectivas, e que incluso no consumo hay unha produción aínda que non se recoñeza social, laboral ou contractualmente como tal.

No segundo dos fíos interesa amosar a cuestión do traballo afectivo e da feminización das condicións laborais nos tempos actuais, é dicir, de cómo aquelas cualidades tradicionalmente asociadas ao traballo feminino (coidados, transmisión de valores, xeración de afectos, comunicación, expresión verbal e portación da linguaxe, tempo difuso de traballo, dispoñibilidade emocional cuasi-permanente, xeración de capital en economía mergullada, etc.) xeralízanse arestora coa terciarización laboral e cos novos requerimentos do mercado, tales como a crecente imposición do ocultamento do carácter explotado do traballo a partir da imposta e fraudulenta condición do obreiro como autónomo, a flexibilidade horaria revertida a favor do capital ou a difuminación do exercicio laboral, da cualificación, da concreción de tarefas que facilita enormemente a arbitrariedade dos convenios.

Finalmente, uniranse ambos fíos baixo a cuestión da propia sexualización da actividade laboral no momento no que o sexo devén mercadoría segundo os aspectos sexuais do perfil do traballador entran de cheo na selección do persoal. Veremos que isto ten lugar na época do que Marx prognosticaba baixo o nome de subsunción total da vida no capital.