Tag Archive for: Economía

Políticas enerxéticas e ambientais na Galiza: metabolismo socioeconómico e conflitos sociais

As políticas enerxéticas e ambientais na Galiza nos últimos anos poden ser analizadas a través da súa coherencia cun metabolismo socioeconómico necesitado de cantidades crecentes de materiais, enerxía e auga. O territorio é visto como un lugar de onde extraer recursos susceptíbeis de seren transformados, dentro ou fóra do país, en bens e servizos diversos por grandes conglomerados empresariais, ou un lugar onde depositar os residuos procedentes das actividades industriais ou de consumo. Desde esta perspectiva, o medio físico é considerado só polas posibilidades que ofrece para estender as relacións económicas capitalistas baseadas na ganancia e no crecemento continuado. Deste modo a lóxica produtivista domina sobre a preservación doutros valores naturais, socioculturais ou dos propios dunha economía fundamentada noutros parámetros máis conservacionistas. Cando existe, a escasa protección ambiental semella dirixida, sobre todo, a un ambiente deshumanizado: os seres humanos poden ser observadores da paisaxe mais non fan parte dela e, polo tanto, poden ser desprazados do territorio en calquera momento. A preeminencia do interese privado duns poucos sobre o público ou colectivo acaba por dirixir a acción política dos gobernos, xustificada por unha suposta utilidade pública ou por un suposto interese social. Estas prácticas conducen inevitabelmente á aparición de conflitos sociais nos que a compoñente ambiental é decisiva, mais que tamén representan un novo escenario no conflito de clases, unha confrontación ideolóxica, unha fractura entre diversos modos de vida e mesmo, se consideramos os lugares onde acontecen, un novo episodio das agresións continuadas sobre o mundo rural.

Filosofía e Política. XXXIII Semana Galega de Filosofía. Venres 1. Tarde 17:00 a 19:30. Bloque: A POLÍTICA VISTA DESDE GALICIA

XOÁN R. DOLDÁN GARCÍA. Profesor Titular de Economía Aplicada da Universidade de Santiago de Compostela (USC). Licenciado en Ciencias Económicas pola USC, Doutor en Ciencias Económicas pola USC, coa tese de doutoramento: Problemas metodolóxicos referidos ao cómputo económico dos fluxos de materiais, enerxía e auga na industria. Análise da súa aplicación á industria manufactureira galega 1992 obtendo a cualificación de Sobresaínte cum laude, Posgraduado en Economía dos Recursos Naturais e do Medio Ambiente pola Universidade de Alcalá de Henares. Membro do Grupo de Investigación da USC: Bioeconomía. Económica Ecolóxica e dos Recursos Naturais, Presidente da Asociación de Economía Ecolóxica en España, Vicepresidente da Asociación Véspera de Nada. Por unha Galiza sen petróleo (desde decembro de 2015; anteriormente presidente). Ademais, representa a esta asociación en colectivos como ContraMINAcción e a Plataforma Fumigacións Non, Vogal da Asociación de Economía Crítica.

De 2005 a 2008 foi director do Instituto Enerxético de Galicia (INEGA) e conta entre as súas publicacións:

  • Editor da Guía para o descenso enerxético (2014)
  • Autor de “O metabolismo socioeconómico de Galicia 1996-2010 dentro do libro colectivo O metabolismo económico rexional español (2015)
  • Autor de “A necesidade dun novo modelo enerxético para Galicia” dentro do libro colectivo Ecoloxía Política. Olladas desde Galicia (2015)

E outras actividades de investigación:

  • Publicacións: colaboracións en varios libros, e máis de corenta artigos en revistas científicas e de divulgación
  • Máis de 80 Comunicacións /palestras/relatorios en Congresos/Xornadas etc

Dirixiu varias teses de doutoramento e licenciatura sobre sectores productivos: o sector de mexillón en Galiza; o sector eólico en Galiza; revisión das fontes estatísticas do sector eléctrico en España; límites do crecemento económico e problemática medioambiental no pensamento económico…

A desarticulación da sociedade galega: territorio, migración, destrución do tecido produtivo e dos mecanismos de cobertura social

O resultado da hexemonía do sistema capitalista na Galicia contemporánea exprésase nunha ocupación moi desigual, pouco racional, do territorio. Un territorio que sufriu un proceso urbanizador intenso e moi rápido no tempo, que establece unha división do país en dúas partes ben diferenciadas. O eixo urbano atlántico, urbano e superpoboado, que se estende desde Ferrolterra ao Baixo Miño e concentra unha ampla maioría da poboación e da capacidade económica. E case o 75% do espazo xeográfico, rural e interior, caracterizado polas súas dinámicas de despoboamento, abandono e atonía económica. O valor de cambio do solo impúxose ao seu valor de uso, coa conseguinte perda de importancia das actividades agrarias e das vinculadas á extracción de recursos, fronte a novos conceptos como a financiarización da economía, que procura rendas de localización a través de procesos especulativos de acumulación do capital. Nos mesmos tanto a burbulla imobiliaria como as lóxicas de accesibilidade teñen moito que dicir. Esta nova dinámica tamén se traduce noutro fracaso: Galicia perde habitantes, avelléntase, sen deseñar nin o inicio dunha nova etapa de xestión sustentable do territorio e puxanza baseada nas súas potencialidades internas. De feito, a superación desta interpretación do capitalismo como modelo e estado de cousas, será a única vía para abrir unha nova etapa na Xeografía do país.

Filosofía e Política. XXXIII Semana Galega de Filosofía. Mércores 30. Tarde 17:00 a 19:30. Bloque: A POLÍTICA VISTA DESDE GALICIA

RUBÉN C. LOIS GONZÁLEZ é Catedrático de Xeografía da Universidade de Santiago de Compostela. Foi profesor convidado das universidades de Le Mans, Caen e Toulouse-Le Mirail (Francia), e Bergen e Finmark Universitary College (Noruega). Profesor visitante en Calgary (Canadá). Entre 2005-2009 exerceu como Director Xeral de Turismo da Xunta de Galicia. Autor de máis de duascentas publicacións, destaca polo seu interese na Xeografía urbana. É coautor do “Diccionario de urbanismo, geografía urbana e ordenación do territorio” (Ed. Cátedra. 2013) e coordinador do manual “Los espacios urbanos” (Ed. Biblioteca Nueva, 2012). Máis recentemente coordinou o libro “New Tourism in the 21st Century” (Cambridge Schollars Pbs., 2014). Ten publicado máis de noventa artigos en revistas académicas entre as que cómpre nomear “Annales de Géographie”, “Espaces et Societés”, “Tourism Geographies”, “Mobilities”, “Scripta Nova” y “Die Erde”. Investigador principal de varios proxectos internacionais, é consultor para temas de investigación dos gobernos italiano e romanés.

 

 

 

 

 

 

Perigo! Un tratado que nos ameaza. Paremos o Tratado Transatlántico de Libre Comercio e Inversión, TTIP!

O TTIP é un tratado que se está negociar desde xuño de 2013 entre a Unión Europea e Estados Unidos, cunha total falta de transparencia, de costas á cidadanía e aos seus representantes elixidos democraticamente. O seu obxectivo principal é, segundo recoñeceron os negociadores, eliminar as “barreiras” reguladoras que limitan os beneficios potenciais das corporacións transnacionais aos dous lados do Atlántico.

O TTIP atenta contra a democracia non só pola súa falta de transparencia senón porque hai un acordo explícito e público entre a Comisión Europea e EE.UU. de conceder ás grandes empresas multinacionais máis poder que aos cidadáns á hora de establecer leis reguladoras a ambos os lados do Atlántico.

Para iso o TTIP, así como o resto de tratados que se están negociando: o TISA (Tratado sobre Comercio e Servizos) e o CETA (Tratado de comercio e investimento con Canadá) dotaranse de:

Un Consello de Cooperación Regulatoria, que se materializou o 14 de novembro de 2013, como parte das negociacións. Este consello non só controlará a aplicación dos compromisos existentes en materia de desregulación senón que ademais dará ás multinacionais o poder de escoller e eliminar outras normativas unha vez finalizadas as negociacións do TTIP, así como de recibir notificación de todas as propostas de normas e leis novas antes da súa introdución, e terá a potestade de eliminar as restricións non desexadas sobre actividades comerciais.

Un Mecanismo de Resolución de Disputas Investidor-Estado – ISDS que é a ameaza á democracia máis grande que se deriva do TTIP xa que é o mecanismo que concede ás corporacións transnacionais o poder de demandar directamente a países concretos por perdas nas súas áreas de competencia como resultado de decisións de política pública. Esta disposición para a resolución de conflitos entre investidores e Estados (ISDS, polas súas siglas en inglés) non ten parangón nas súas consecuencias, pois equipara a condición xurídica do capital multinacional á do Estado-nación. Se se aprobar o TTIP, outorgaríaselles ás corporacións europeas e estadounidenses o poder de cuestionar decisións democráticas tomadas por Estados soberanos e de pedir indemnizacións cando estas decisións afecten de forma adversa aos seus beneficios. E o máis aberrante é que estas disputas non se dirimen nos tribunais internacionais xa existentes, senón que se presentan a un tribunal privado composto por tres avogados que teñen intereses económicos na disputa e que son os que acordarán a sanción e a sentenza, e sen posibilidade por parte do estado sancionado de recorrer a sentenza.

A firma do Tratado implicaría por tanto a perda da soberanía nacional e o sometemento dos nosos sistemas lexislativos aos intereses das empresas multinacionais.

As consecuencias irreversibles da firma do TTIP afectarían, entre outros, a:

Dereitos laborais:

  • Eliminación dos dereitos de folga, sindicación e negociación colectiva.

Emprego:

  • Perda estimada dun millón de postos de traballo.
  • Redución de salarios. Deslocalizacións. Eliminación das pequenas e medianas empresas.

Servizos:

  • Privatización da Sanidade, a Educación, a Administración Pública, os servizos públicos tales como a auga, o transporte, a xestión de residuos, o sistema público de pensións.

Agricultura:

  • As multinacionais controlarían a produción de sementes e alimentos.
  • Eliminación de pequenas e medianas explotacións agrarias a favor das grandes explotacións.
  • Imposición a gran escala do modelo agrario de agricultura industrial e perda drástica das producións ecolóxicas. Entrada libre de transxénicos no noso país e eliminación da etiquetaxe.
  • Desmantelamento das regulacións europeas en seguridade alimentaria e dereitos do consumidor.
  • Introdución nos alimentos de todo tipo de agrotóxicos que en Europa están prohibidos.

Protección ambiental:

  • Incremento no ritmo de explotación dos recursos naturais.
  • Na práctica quedarían desmanteladas todas as regulacións de protección ambiental.
  • Ademais, a harmonización da regulación podería abrir a porta ao fracking en Europa.

Finanzas:

  • Eliminación dos controis financeiros, impedindo a Estados e Gobernos calquera tipo de regulación.

Protección de datos:

  • Eliminación do dereito civil á protección dos nosos datos persoais, dando pé ao comercio co noso historial médico ou de consumo.

Cultura:

  • Fronte aos Estados Unidos, onde a industria do entretemento é a segunda maior fonte das exportacións, a liberalización do sector audiovisual e cinematográfico levará á destrución de todo o que até agora protexera, promovido e axudado a desenvolver as culturas europeas.

Filosofía e Política.  XXXIII Semana Galega de Filosofía. Martes 29. Noite 20:00 a 22:00. Bloque: A POLÍTICA A DEBATE

RICARDO GARCIA ZALDIVAR. Licenciado en Economía pola Universidade de Bilbao, Doutor en Estudos Territoriais e Urbanos pola Univ. de Paris Sorbonne e Doutor en Economía pola Universidade de Bilbao.

TRAXECTORIA PROFESIONAL

  • Profesor asociado de Economía na materia Mercados e Medio Ambiente na Universidade Carlos III de Madrid, de 2004 a 2012 (Profesor acreditado pola ANECA en 2007).
  • Consultor en temas medioambientais, territoriais, urbanísticos, turísticos e de desenvolvemento de diversas entidades públicas e privadas, desde 1976 até hoxe. Até 1980 como integrante da empresa consultora ESTUDIO LIMON, con sede en Madrid. E desde 1980 até 2004, como xerente e membro fundador da empresa consultora Compañía Planificadora, S.L., con domicilio en Madrid, Paseo de la Habana 52. Do centenar de traballos e proxectos realizados como profesional da empresa consultora, asumiu normalmente a responsabilidade e coordinación dos aspectos medioambientais e socioeconómicos dos documentos e traballos.
  • Consultor da Organización Mundial do Turismo. Madrid. Misión na República Dominicana en 1989, en cinco estados do Brasil en 1993 e en Panamá en 2005. Proxectos de turismo sostible. Consultor IGUALMENTE en materia de turismo e medio ambiente no Instituto de Cooperación Iberoamericana (I.C.I.). Madrid. Misión en Uruguai en 1984.
  • Profesor de Teoría Económica na Facultade de C.E. de la U. Complutense. Madrid, 1976-1985.
  • Profesor de Economía dos Recursos Naturais do curso de postgrao na Escola de Economía do Instituto Politécnico Nacional. México, 1975.
  • Integrante e fundador do Equipo de Investigación del CECODES (Centro de Investigación en Ecodesarrollo). México, 1975. Principal proxecto de investigación: Proyecto de colonización y desarrollo rural de la zona tropical de Balancán – Tenosique. México. Secretaría Presidencia República Mexicana.
  • Integrante do Equipo de Investigación del CIRED (Centre International de Recherches sur l’Environnement et le Developpement). París 1973 e 1974. Participación en varios proxectos de investigación. Entre eles: Technologies alternatives en matière de transport. París. OCDE. 1973; e Aspects economiques de la protection de l’environnement. París. Naciones Unidas. 1974.
  • Preparación e obtención dun doutorado en 1974 na Universidade de Paris I (Pantheon-Sorbonne) sobre o tema Contaminación industrial no Gran Bilbao. Beneficiario dunha beca do Goberno Francés para a Cooperación Técnica con España, para a preparación do Doutorado na Especialidade en Estudios Territoriais e Urbanos. París, 1972.

MOVEMENTOS SOCIAIS, SOLIDARIDADE E COOPERACIÓN

  • Portavoz de Attac España desde Setembro de 2014. Presidente desde maio de 2011 a xuño 2014. Coordinador de 2006 a 2008 y Vicecoordinador 2004 y 2005. Attac España é un movemento social internacional que persegue avanzar no control social dos mercados financeiros.
  • Profesor no Máster en Acción Solidaria Internacional y de Inclusión social da Universidade Carlos III de Madrid desde 2006.
  • Profesor responsable de impartir o módulo Globalización no proxecto Universitarios por una economía más justa, financiado pola AECID, desenvolto desde 2008 e que está xa na 3º fase (2014).
  • Responsable-coordinador do Curso de Humanidades sobre el Control Social de los Mercados Financieros na Universidade Carlos III de Madrid. 2003-2204; 2004-2205, 2005-2006 e 2006-2007.
  • Coordinador do Seminario sobre Globalización Financeira da Universidade Autónoma de Madrid. Dentro da semana da Solidaridade da UAM. Madrid 2004, 2005 y 2006.
  • Coordinador do Curso de Movilización Social, Redes y Medios desenvolto pola CONGDE en 12 Coordinadoras autonómicas. 2005-2006.

 

Consecuencias económicas do rol dependente de Galiza no estado español no marco da UE

Galiza insírese no Estado Español dun xeito politicamente dependente e economicamente periférico, xa que logo, alleo aos centros de decisión política e económica. A pertenza do Estado español á Unión Europea, onde o Estado español forma parte dos países periféricos dunha unión que prima os intereses do capital financeiro franco-alemán, reforza a condición do noso país como “periferia da periferia” europea, agravada pola total ausencia de compromiso político na defensa dos nosos sectores produtivos por parte do Estado, especialmente evidente xa nas negociacións de entrada na CEE en 1986.

A falta de capacidade de decisión política ten un impacto directo na nosa economía e na potencialidade do noso país para xerar un desenvolvemento endóxeno. Os exemplos son múltiples. Dende unha política estatal de infraestruturas pensada desde e para Madrid ate unha reestruturación bancaria levada a cabo dende os poderes político-económicos centralistas, que tivo como consecuencia a perda de entidades financeiras propias e un espolio sen precedentes do noso aforro; pasando polo sector eléctrico, onde Galiza é excedentaria na produción de electricidade, soportando custos sociais e medioambientais, mais sen obter beneficio algún desa condición. Non en van, moitos economistas teñen acuñado o termo de “capitalismo castizo” para referirse á importancia que ten a proximidade aos círculos de poder político da capital do Estado español para a obtención de beneficios.

Porén, o discurso oficial trata de presentarnos a Galiza como un territorio atrasado, que depende para subsistir dunha suposta solidariedade estatal. As balanzas fiscais, que amosan os fluxos fiscais entre Galiza e o Estado español, son o instrumento do que se valen para defender esa tese. Neste sentido compre facer unha fonda crítica á metodoloxía empregada nas mesmas así como á interpretación que se realiza dos seus resultados.

Filosofía e Política. XXXIII Semana Galega de Filosofía. Martes 29. Tarde 17:00 a 19:30. Bloque: A POLÍTICA VISTA DESDE GALICIA

ALEIXO VILAS CASTRO. Licenciado en Ciencias Económicas pola Universidade de Santiago de Compostela 1998-2003. Estudos de Doutorado en Economía Aplicada (USC). Diploma de Estudos Avanzados (DEA) 2003-2005.

Participou nos seguintes proxectos de investigación: “Desigualdades interrexionais e intrarrexionais en Europa: o papel da diversidade estrutural e institucional na evolución das disparidades rexionais” (2003-2005). “O sistema galego de innovación na primeira década do século XXI e a economía baseada no coñecemento: novos sectores, novas infraestruturas, novos axentes” (2005). Publicacións: “Examinando a desigualdade global: a evolución das desigualdades internas e entre países no contexto da globalización”, Revista: Economía de Galicia. Exerce a coordinación da Comisión Nacional de Economía, Industria e Emprego do BNG. Ten colaborado como columnista en diferentes medios escritos como Sermos Galiza ou La Voz de Galicia, e participado en numerosas conferencias sobre temáticas como o sector eléctrico de Galiza, financiamento autonómico, balanzas fiscais, etc.

 

 

 

Conclusións da XXVII SGF: Filosofía e Economía

Juan Carlos Fernández Naveiro, membro da Aula Castelao, presentou as conclusións da XXVII Semana Galega de Filosofía.

PRESENTACIÓN

Concelleira de Cultura do Concello de Pontevedra, Vicerreitor da Universidade de Vigo, Subdirector Xeral de Caixanova, Decano do Colexio de Avogados, Director do Parador de Pontevedra, compañeiras e compañeiros: boas noites e grazas pola vosa presenza.

Chega o momento das Conclusións da 27ª Semana Galega de Filosofía. Para os membros da Aula Castelao de Filosofía a Semana non dura os 5 días que aquí aparecen ante o público, senón que é un programa que dura todo un ano. Un ano que comezou pouco despois da 26ª Semana, no 2009, coa valoración do que foi a Semana, o que alí ocorreu, o que se conseguiu, e coa decisión do tema para a presente edición. Podedes facervos cargo da cantidade de traballo previo que encetamos a partir de aí, un traballo máis ou menos escuro, cheo de tenteos, intentos, cabos soltos, ata que o traballo vai callando e por fin chega o momento de lanzarse ao definitivo xuízo do público. E aínda máis, podedes estar seguros que estas Conclusións apresuradas non son máis que o punto de partida para a autovaloración que a propia Aula fai despois de cada Semana, sempre coa dose de autocrítica necesaria para tratar de mellorarse.

Read more